Ταξιδεύοντας στην Κρήτη, μέσα από τα λευκά κρασιά της.
Ο Κρητικός αμπελώνας διαθέτει πλούσια και μακρόχρονη ιστορία στην αμπελοκαλλιέργεια. Τα τελευταία χρόνια επιδεικνύει τεράστια ανάπτυξη και πρόοδο, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αναβίωση και στην ανάδειξη των γηγενών ποικιλιών αλλά και στην αξιοποίηση άλλων Ελληνικών και διεθνών ποικιλιών.
Το μεγαλύτερο μέρος των αμπελώνων του νησιού συγκεντρώνεται στο νομό Ηρακλείου, με το Λασίθι και τα Χανιά να ακολουθούν ενώ στην περιοχή του Ρεθύμνου παράγονται τα λιγότερα εμφιαλωμένα κρασιά. Καλλιεργούνται τόσο λευκές όσο και ερυθρές ποικιλίες. Εμείς εδώ θα ταξιδέψουμε στην Κρήτη, μιλώντας για τις λευκές ποικιλίες που δίνουν τα απολαυστικά και ιδιαίτερα λευκά ξηρά κρασιά του νησιού.
Η πιο διαδεδομένη Κρητική ποικιλία είναι η Βηλάνα. Με δεδομένο τις δυσκολίες που παρουσιάζει στην οινοποίηση παράγονται διαφορετικής ποιότητας κρασιά. Τα καλύτερα έρχονται από αμπελώνες σε υψηλό υψόμετρο και είναι συνήθως απλά, καθημερινά κρασιά με μέτριο σώμα και ευχάριστα αρώματα εσπεριδοειδών, μήλου και βοτάνων (όπως για παράδειγμα το Ξερολιθιά Medittera). Οι τιμές τους είναι αρκετά προσιτές και πρέπει να καταναλώνονται σχετικά φρέσκα.
Το ‘ανερχόμενο αστέρι’ του κρητικού αμπελώνα είναι το Βιδιανό, μια λευκή ποικιλία που μέχρι πριν 15 χρόνια κινδύνευε να εξαφανιστεί. Ήρθε όμως ξανά στο προσκήνιο, με τις φυτεύσεις του να αυξάνονται συνεχώς σε όλο το νησί, χάρη στις προσπάθειες των παραγωγών. Δίνει εξαιρετικά κρασιά διαφορετικού στυλ, από φρέσκα αρωματικά δεξαμενής (Μελισσόκηπος Πατεριανάκη) και πλούσια ‘βαρελάτα’ (Άσπρος Λαγός Δουλουφάκη) μέχρι χαρμάνια με άλλες τοπικές, ή μη, ποικιλίες (Ένστικτο Silva Δασκαλάκη). Γενικότερα τα κρασιά έχουν πλούσιο σώμα και υψηλό αλκοόλ με αρώματα λευκόσαρκων φρούτων, πεπονιού, βοτάνων και μελιού, που ‘δένουν’ πολύ ωραία με τα αρώματα της δρυός όταν ωριμάζουν σε βαρέλια.
Το Δαφνί και το Πλυτό είναι δύο ποικιλίες που καλλιεργούνται σε πολύ μικρή έκταση ακόμα και κυρίως στην περιοχή του Ηρακλείου. Η διάσωση τους οφείλεται πρωτίστως στο Κτήμα Λυραράκη (Δαφνί Κτήμα Λυραράκη και Πλυτό Κτήμα Λυραράκη). Το Δαφνί εμφανίζει αρώματα δάφνης (όπως δηλώνει το όνομα της) και λευκόσαρκων φρούτων και μέτριο σώμα. Το Πλυτό δίνει κρασιά με αρώματα εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων φρούτων και σχετικά υψηλό αλκοόλ. Οι δυνατότητες των δύο ποικιλιών εξερευνώνται ακόμα, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Το Θραψαθήρι καλλιεργείται σε όλη σχεδόν την Κρήτη. Πρόκειται για μια ποικιλία με μέτριο σώμα και αρώματα εσπεριδοειδών, λευκόσαρκων φρούτων και βοτάνων. Συνήθως το συναντάμε σε χαρμάνια με άλλες τοπικές ή διεθνείς ποικιλίες αλλά σιγά σιγά κάνουν την εμφάνιση τους και αξιόλογα μονοποικιλιακά κρασιά (Θραψαθήρι Λυραράκη).
Η Κρήτη έχει μεγάλη παράδοση στις αρωματικές ποικιλίες Μοσχάτο Σπίνας και Malvasia κυρίως για την παραγωγή γλυκών κρασιών. Όμως τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια στροφή στα ξηρά κρασιά από αυτές τις ποικιλίες είτε οινοποιημένες μόνες τους (Κύδος Ντουράκη), είτε χαρμάνι μεταξύ τους (Ψίθυρος, Silva Daskalaki) ή με άλλες ποικιλίες. Τα κρασιά είναι πολύ ευχάριστα και αρωματικά και κερδίζουν συνεχώς την προτίμηση των καταναλωτών! Μια δοκιμή θα σας πείσει!
Αν και δεν είναι γηγενής ποικιλία της Κρήτης, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στην παρουσία του Ασύρτικου που καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο ποσοστό στον Κρητικό αμπελώνα, δίνοντας μονοποικιλιακά κρασιά ή συμμετέχοντας σε χαρμάνια (2 Μαζί).
Παρουσία έχουν και οι διεθνείς λευκές ποικιλίες αλλά όχι σε μεγάλη έκταση όπως σε άλλες περιοχές της χώρας. Από αυτές οι πιο σημαντικές είναι το Sauvignon Blanc και το Chardonnay, τις οποίες τις συναντάμε κυρίως σε χαρμάνια με άλλες ποικιλίες. Το Roussanne καλλιεργείται σε πολύ μικρή έκταση στην περιοχή των Χανίων και δίνει ένα εξαιρετικό κρασί από το κτήμα Μανουσάκη το Νostos Roussanne.
Κλείνοντας να αναφέρουμε ότι η Κρήτη διαθέτει τρεις ζώνες ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) όπου επιτρέπεται η παραγωγή λευκών ξηρών κρασιών. Η ΠΟΠ Πεζά στην περιοχή του Ηρακλείου όπου χρησιμοποιείται μόνο η Βηλάνα, η ΠΟΠ Σητεία στο Λασίθι που παράγονται κρασιά από Βηλάνα και Θραψαθήρι και η ΠΟΠ Χάνδακας Candia, επίσης στο Ηράκλειο, από τις ποικιλίες Βηλάνα (τουλάχιστον 85%), Βιδιανό, Ασύρτικο, Θραψαθήρι και Αθήρι.
Στην υγειά σας!
Μαριάννα Μακρύγιαννη AIWS
Πηγή: House of Wine
